Om op HF uit te kunnen komen heb ik de keuze uit in totaal 3 tranceivers: Kenwood TS-520 (een klassiek erfstuk), Yaesu FT-818nd (een portabel 'doosje') en een Kenwood TS-570d (de thuis-set).
De TS-520 is toe aan een flinke renovatie, of ik dat zelf ga doen of laat doen weet ik nog niet. Wat mij hier tegenhoud is de ervaring op dit vlak en ook toch de kennis en gereedschappen. Kans is dus dat ik hem eens ter renovatie ergens ga aanbieden.
Mijn TS-570d werkt op zich perfect, op één vervelend onderdeeltje na: de 'CH/MULTI' knop. Met deze knop kun je door het menu bladeren en onder andere ook het zendvermogen regelen. Door de jaren heen is deze helaas versleten en moest vervangen worden. Nu is dit wel een klusje die ik zelf wel aandurf, aangezien deze rotary-encoder een 'trough-the-hole' component is (eenvoudige SMD dingen lukt mij ook nog wel).
Gezien de leeftijd, minimaal 25 jaar oud, maakt Kenwood dit onderdeel zelf niet meer, maar gelukkig zijn er nog alternatieven die ook perfect passen in de plaats van het origineel.
Bij Leo (PAØLMD) van Ham Radio Service een vervangende exemplaar besteld en geleverd gekregen. Nu kun je dit onderdeel ook veel goedkoper bestellen via Ebay, maar of je dan ook absoluut zeker weet of je dan het juiste in huis krijgt? Dan dus meer betalen en wel de zekerheid hebben.
Na een dag werken 's avonds de soldeerbout aangezet en begonnen met deze klus. Ik had verwacht dat het wel een avondje knutselen werd, maar viel achteraf mee.
Hier de stappen die ik moest zetten: (even uit mijn hoofd genoteerd, reparatie al paar dagen terug gedaan)
- Verwijderen buistenste kappen (boven- en onderkant)
- Verwijderen 4 schroeven die het 'display-unit' vast houden aan het chassis (2 aan iedere zijkant). Bovenste 2 er uit, onderste 2 vormen een scharnier. Voor het gemak: er ook uit!
- los nemen van alle kabeltjes,de bandkabel kun je voorzichtig uit de connector trekken die op de display-print zit
- Aan de voorzijde alle knoppen er af trekken, deze zitten niet vast met een schroefje o.i.d. Die van de VFO zit wel vast met een kleine inbus boutje. Om hier bij te geraken even de rubberen greep om deze knop af af schuiven.
- van de "CH/MULTI"en de "RIT/XIT" de borgmoeren er af draaien (van de andere 3 knoppen rechts kunnen ze blijven zitten)
- onder de VFO knop zit nog 1 schroefje, die moet er ook uit,anders kan de kunststof front er niet af.
- Nu kan de kunststuf front er af gehaald worden, let hierbij op de 4 hoeken waar het kunststof vast klikt op het front-chassis.
- Nu kun je de VFO encoder demonteren, hiervoor de bekende moer er af draaien.
- Nu aan de print zijde nog 4 (messingkleurige) schroefjes er uit draaien
- aan de voorzijde, de veer die de koptelefoonconnector vast houd er af schuiven en de connector er uit halen (anders kan de display-print er gewoon niet uit)
- de moer van de microfoonaalsuiting fixeert er af draaien
- als het goed is kan de display-print uit het front-chassis gehaald worden
- nu kun je defecte encoder los solderen, ik heb de versleten encoder eerst goed doorgesoldeerd met vers tin zodat het tin makkelijker met desoldeer-wick opgezogen kan worden.
- als de versleten encoder er uit is, met desoldeer-wick de eilandjes goed schoon maken en zorgen dat ze ook open zijn. (eventuele hars resten kun je met schoonmaak-alcohol verwijderen)
- nieuwe encoder er in zetten en vast solderen (ook hierna weer even schoonpoetsen met schoonmaak-alcohol)
- vanaf stap 12 terug naar 1 in omgekeerde volgorde weer her-monteren.
Links een foto van de display-unit waarbij de defecte encoder er al uit is gesoldeerd (meest rechtse onderdeel op de foto, de vervanger ligt tussen print en oude encoder in)
Op de print is rechtsonder in de hoek op de plek met 'SW1' gemarkeerd waar de nieuwe encoder gemonteerd moet worden.
Bij elkaar een klein uurtje werk, waarbij het demonteren het meeste tijd gekost heeft.
Je moet alles goed bekijken en zorgen dat je niets forceert. Een print of LCD-display is zo kapot en dan heb je een baksteen waar je niets meer mee kunt beginnen.
Ik heb er ook voor gekozen de nieuwe encoder pas vast te solderen nadat ik de print terug in het front-chassis heb geschroefd. Zo weet je zeker dat deze encoder ook exact op de juiste plek zit en zo geen mechanische krachten op de soldeerverbindingen zit.
De nieuwe encoder is ietsje hoger (fractie van een millimeter) dan het origineel gezien vanaf de print zelf, maar dit is geen belemmering op de werking en veroorzaakt geen buig/flex krachten op de print, de print trekt dus niet krom.
Als je de foto goed bekijkt, zie je dat de nieuwe encoder al op een klein printje zit. Deze moet je er wel onder laten zitten omdat deze encoder zelf maar 3 pennetjes heeft en het origineel heeft er 4. Hierdoor kan de nieuwe encoder niet rechtstreeks gemonteerd worden dus het kleine printje functioneert hier als 'adapter'.
Mocht de encoder er boven ('RIT/XIT') uiteindelijk ook slijten, dan kan deze procedure ook gevolgd worden. Voor zover ik weet is die encoder exact gelijk aan die voor 'CH/MULTI'.
Eindresultaat is dat deze tranceiver (electronisch) weer perfect werkt. Cosmetisch zou er best nog wel iets aan gedaan kunnen worden zoals het vervangen van de rubberen kapjes over de drukknopjes heen (op de foto zie je er al 19). Maar dit heeft absoluut geen prioriteit. Reserve onderdelen zijn op Ebay nog wel vinden.
Wel een waarschuwing: Mocht je deze procedure ook willen/moeten volgen, ik neem geen enkele verantwoording mocht er iets mis gaan. Je gaat zelf aan de klus en draagt daarom je eigen verantwoordelijkheid. Dit verhaaltje is niets meer dan een leidraad die je kunt volgen zodat je enigszins een idee hebt waar je mee bezig bent en waar je op letten moet.
Ook mailen met de vraag "zou jij dit voor mij willen doen?" heeft geen zin. Ik neem geen klusjes aan van derden. Hiervoor kun je contact opnemen met Ham Radio Service die dit voor je kunnen regelen.