Antennes
- Details
- Geschreven door: André Berends
- Hits: 7180
Het is af!!!
In het weekend van 13 juli j.l. heb ik alle antenne spul van het dak gehaald. Voordeel hiervan is dat je kleine onderhoud kunt plegen en eventueel een antenne opnieuw kunt afregelen. Dit was nodig bij mijn 70cm yagi (25JXX70). De SWR hiervan was 1:1.7, beetje te hoog naar mijn smaak. Deze heb ik op 'ground level' naar beneden kunnen krijgen tot 1:1.3, best acceptabel vind ik.
In "De Mast (deel 5)" kon je lezen dat ik deel 2 op deel 1 heb kunnen zetten, maar bij het neerhalen is er een ongelukje gebeurd. De hulpmast die haaks op deel 2 gemonteerd zat boog opzij en nam daarbij een steigerbuisklem mee die op de mast zelf gelast was. Gevolg: mastpoot gescheurd op de plek van de klem. Dus eerst laswerk laten doen om vervolgens opnieuw te gaan opbouwen. Dus reparatie materiaal bestellen en nieuwe klemmen regelen.
Alle reparaties waren vlot gedaan met hulp van mij pa die e.e.a. wel wilde lassen (TNX Pa!). Na het lassen eerst de boel ontbramen en in de hammerite zetten. Op die plek komt dan alsnog de hulpmast maar die word nu wel gefixeerd met schoorlijntjes, dus opzij vallen is er niet meer bij.
Met een stuk oranje touw (8mm dik gedraaid touw) van 100mtr en 2 dubbele katrollen een hijssysteem gemaakt om de boel omhoog kunnen takelen.
Eerst de mast op stand 90º (4 meter boven de grond) en dan de antennes en bekabeling monteren. Gelukkig had ik nog een RVS buis die als poot dienen kon, maar ik weet wel dat ik voor de volgende keer toch op zoek ga naar een bouw-stempel... geeft toch een prettiger gevoel.
Na de opbouw moet de hele zwik nog omhoog. Even slikken en ik dacht aan een Trifor staaldraadtakel. Op vrijdag 15 augustus deze opgehaald bij een verhuurbedrijf, maar helaas weigerde de takel dienst (takel terug gebracht en geen cent betaald... Service bestaat dus nog!)
Dan toch maar aan dat touw sjorren en hopen dat het goed gaat. Gelukkig ging het heel vlot en een stuk eenvoudiger dan ik zelf dacht, binnen 5 minuten stond alles overeind.
Nu heel rap de bouten er in (bij het scharnierpunt) zodat de boel niet om kiepert en de hulpmast als overtollig ballast er af gehaald kan worden.
Met 3 man (ikzelf en 2 buurmannen) op het dak en een 4e beneden (broer René) is de klus snel geregeld, en kan het afmonteren van de bekabeling beginnen.
De eerste resultaten zijn goed te noemen, het relais in Utrecht (PI3UTR op 145.575MHz, -0,6) is bij vlagen hoorbaar maar kan er net niet over werken.
De richtantenne's werken ook naar behoren en het eerste QSO op 2mtr is gelogd (PA25SCH, Lighthouse in Den Haag) Ook de EndFed hangt weer in de boom waar het eerst ook hing, maar nu als 'sloper', voeding op 12 meter, en het eind op ongeveer 4 meter.
Nog te doen: een rondstraler naast de mast monteren voor de mobiel setje beneden in de keuken, maar dat heeft nu nog geen prioriteit.
Bij deze nog even dank aan René PA2RU, mij pa en de 2 buurmannen voor hun hulp!
Hier enkele foto's:
PS.: De rondstraler lijkt niet scheef te staan, dat staat hij ook. De buis heeft bij een storm een paar jaar terug een knik gekregen op één meter van de onderkant Ik heb de buis dus omgedraaid, wat boven zat zit nu in de rotor geklemd.
- Details
- Geschreven door: André Berends
- Hits: 10171
Fundering de grond in.
Om mijn mast neer te kunnen zetten had ik mijn zinnen gezet om te beginnen op een betonblok van ongeveer 1m³, maar na het aanvragen van een offerte via http://www.schroeffundering.nl ben ik overstag gegaan voor iets totaal anders: een fundering dat de grond in geschroefd wordt.
Voordeel hiervan is dat het veel minder fysiek is, je hoeft immers geen groot gat te graven en het uitgegraven zand af te voeren. Ook het draaien van beton en dat in het gegraven gat storten is overbodig geworden.
Ander voordeel is dat je de fundering bij het verhuizen kunt meenemen.
De fundering
Op woensdag 11 juni 2014 was het zo ver, een medewerker van Weenk schroeffundering uit Nijverdal kwam 3 schroef funderingen à €85,- ex BTW in de grond draaien. Een uur werk was begroot, en een uurtje rijden naar Emmen à €45,- dus voor minder dan €500,- inclusief klein materiaal staat het eerste deel van mijn mast overeind op een verse fundering.
Even voor 9.00 uur stond één meneer voor de deur en om 10.30 uur was hij klaar met de werkzaamheden en stond deel 1 overeind.
Aangezien ik op dat moment nog steeds mijn twijfels had verzekerde deze heer mij dat dit niet de eerste mast was die op schroef-fundering kwam te staan en hij moet de eerste nog tegen komen die omgevallen was... Positief bericht dus. Ook heeft Weenk voldoende informatie van mij gekregen om te bepalen welke grondschroeven nodig waren. IK had verwacht schroeven van 2.1m lang, met een diameter van 110mm. Het zijn schroeven van 1.6m lang en 76mm diameter geworden.
De eerste die de grond in ging was binnen 10 minuten op 'hoogte', de 2e was ook zo klaar maar hier voelde ik de grond trillen (overwinnen van de fysieke weerstand in de grond). Al met al zaten binnen 35 minuten 3 schroeven à 1600mm x 76mm x m24 in de grond en ook waterpas. Knap staaltje werk.
Helaas was het perfect positioneren van de grondschroeven vrijwel onmogelijk, dus moesten er nog gaten in de flensen geboord worden, een klusje dat ook zo gepiept was.
M16 bouten en moeten er door, mast er op en vast draaien... klaar!
2e deel op deel 1
Om het 2e deel op deel 1 (de basis dat 's ochtends op de fundering gezet is) moest er een kunstgreep uitgehaald worden: onderste boven tegen de mastvoet aan, en dan manoeuvreren tot het scharnier in elkaar valt zodat de scharnier-as met een hamer er in geslagen kan worden (tip: sla je niet op je vingers, kan nogal pijnlijk zijn. Resultaat: bloeden als een rund). Om dit te kunnen doen was er een 2e paar handen en voeten nodig die de 2e deel heen-en-weer wrikken kon. Handig zo'n buurman! Uiteindelijk zat voor woensdagmiddag 17 uur 's deel 2 vast 'op' deel 1, maar hing langszij naar beneden.
Deel 3 op deel 2 krijgen...?
Nu het meest lastige.... Deel 3 moest nog op de naar beneden hangende deel 2 komen. Aangezien deel 2 slap onderste boven hing moest deze eerst wat omhoog gekanteld worden tot een hoogte van ongeveer 2 meter. In het derde deel heb ik een M20 draadeind gestoken die met hulp in deel 2 gewurgd werd. Nogmaals: erg handig zo'n buurman! Relatief eenvoudig (als in: eenvoudiger dan verwacht) heb ik zo deel 3 op deel 2 gekregen. De 3 M14 bouten zitten er in, en zijn goed aangedraaid dus daar gebeurt ook niets meer mee.
Hieronder een 6-tal foto's van dit alles:
- Details
- Geschreven door: André Berends
- Hits: 7512
De Mast (Deel 3)
Het heeft een tijdje stil gelegen om verschillende redenen, maar aankomende week worden er vervolgstappen gezet om mijn mast in de benen te krijgen.
Aanstaande woensdag (11 juni '14) wordt de fundering geplaatst. In tegenstelling tot mijn eerdere artikelen over mijn mast (zie De Mast (deel 2) ) ben ik toch overstag gegaan en heb een bedrijf gevonden dat tegen een zeer acceptabel bedrag 3 grondankers de grond in draaien wil.
Voor een offerte heb ik duidelijk verteld dat ik een 12mtr mast wil plaatsen met 2 (lange) yagi's en een vertical daar bovenop.
Intussen zit de mast helemaal in de hammerite hamerslag grijs/zilver en heb de grondkabel voor het elektra in de schuur omgeleid, dus die zit niet meer in de weg voor de fundering. Overige leidingwerk (gas, water en afvoer) ligt er niet, dus de weg is vrij om de grondschroeven er in de draaien. Één maar: de funderingen vragen draadstangen van maat M24, en de gaten onder in de mast zijn 20mm, gaat dus niet passen. Gelukkig kunnen de mannen van de fundering hier wel iets aan doen.
De basis is een gelijkbenige 3-hoek waarbij de gaten op ongeveer 520mm (±10mm) van elkaar zitten. En ik maar denken aan een basis van 70cm... valt dus een stuk kleiner uit.
Dus woensdag gaat deel 1 omhoog, en wordt vast gezet op de fundering. Uiteraard als de fundering niet goed in de grond blijft zitten nemen de heren de funderingen mee en gaat de rekening er heel anders uitzien (dan moet ik wel aan het beton draaien..)
Waarom toch gekozen voor schroef funderingen in plaats van een betonblok?
Eigenlijk heel simpel: Ik zag tegen het maken van een betonblok op, mede door het gebrek aan ervaring hierin. Ook het lassen van een kooi van draadstangen en betonijzer is niet aan mij besteed.
Om maar te zwijgen over het draaien van het beton zelf. Kosten zullen gok ik ongeveer het zelfde zijn als die ik nu heb met de schroef fundering.
Groter voordeel is: het is in een uur (of met uitloop 2 uurtjes) geregeld terwijl je met het zelf draaien van beton echt een dag nodig hebt, en dan is het beton ook niet direct droog en hard. (hoe lang duurt zoiets nu eigenlijk??)
Na het indraaien van de fundering kan direct deel 1 van de mast rechtop en op zijn plek gezet worden. Hoe ik daarna delen 2 en 3 hierop krijg is van latere zorg, als de basis staat kan men verder.
- Details
- Geschreven door: André Berends
- Hits: 14635
Onderhoud en verbouwen van de antennes/mast.
Voor- en nadelen...
Aan alles dat gebruikt wordt dient regelmatig onderhoud gepleegd te worden. Helaas is het bij mijn antenne installatie erg lastig om dit naar mijn tevredenheid te kunnen doen.
Hiervoor moet is de gehele constructie optillen, rotor er onderweg halen en door de platformen laten zakken. Op zich niet zo'n heel er lastig probleem maar wel een vervelende klus:
- alle ty-wraps boven het lager doorknippen
- rotor klemmen losdraaien/verwijderen (ondertussen helper op het dak die alles vasthoud)
- lager-bouten losdraaien (zodat de standbuis alleen nog op de rotor leunt)
- buis omhoog tillen (enkele cm's)
- rotor demonteren van het onderste platform
- buis laten zakken tot gewenste hoogte
- lager vast draaien zodat de boel niet te ver zakt
- onderhoud plegen....
- alles in omgekeerde volgorde weer her-monteren
Er is dus altijd hulp nodig... Gelukkig heb ik een buurman die altijd bereid is te helpen, dus zo'n probleem is dat niet maar wel omslachtig.
Een optie is het plaatsen van een kantelmast.
Mijn plan is dan ook om in het voorjaar een 12mtr kantelmast te gaan plaatsen. Grootste voordeel is dat ik dan als het allemaal gaat zoals ik zou willen geen hulp nodig heb om bij mijn antennes te kunnen komen voor onderhoud of reparatie.
Andere voordelen zijn:
- antennes lijken kleiner (prettiger voor de buren)
- minder storing op apparatuur bij de buurtjes (afstand wordt dan vanzelf groter naar bijvoorbeeld TV/radio/babyfoon)
- bereik wordt schijnbaar groter (woning heeft minder invloed op antennes waardoor de antennes gaan presteren zoals ontworpen)
- voor onderhoud hoef ik het dak niet meer op (zie uitleg hierboven), ik kan vanaf de grond onderhoud/reparaties uitvoeren
Ander punt wat voor mij nogal belangrijk is zijn de stormen die we dit najaar (oktober en december 2013) al 2 maal gehad hebben. Nu is de afstand tussen steun-lager en VHF richtantenne ruim 2 meter. Bij een stevige storm kan dat nogal wat krachten opleveren op de standbuis (voor de natuurkundigen: moment = kracht * arm). Enkele jaren terug was er ook een dergelijke storm waardoor de buis nu iets krom is.
Bij gebruik van een mast wordt de afstand tussen lager en antenne fors verkleind (tot minder dan 50cm), zodat de krachten veel beter opgevangen kunnen worden met behoorlijk minder kans op schade bij de buren door afbreken van een buis of antenne.
Nadeel: ik kan er maar één bedenken, niet iedere buur zit te wachten op een 12 meter vakwerk mast.
Hoe aan te pakken? (technisch gedeelte)
Natuurlijk moet je zorgen dat een te plaatsen mast stevig staat en niet bij ieder zuchtje wind alle kanten op zwiept.
Enkele manieren zijn:
- 1m³ beton storten met wapening en draadeinden om de mast op vast te schroeven
- werken met grondschroeven en verankeren aan achtergevel
- volledig verankeren aan de woning/achtergevel.
Bij optie 3 (officieel bij nr. 2 ook) moet ik volgens de huurvoorwaarden 'vergunning' aanvragen bij de verhuurder. Kans dat daar een 'NEE' op komt is best groot (ik weet van een mede huurder elders in de Gemeente Emmen dat hij behoorlijk aan het knokken is of is geweest voor zijn antenne's).
Voordeel van 1m³ beton (optie 1) is dat de mast volledig vrij van wat dan ook kan staan. Dus geen gedoe met verankeren aan de woning. Ik moet dan alleen op zoek naar een punt waar een staaldraad over een katrol kan om de mast omhoog te kantelen. Hiervoor kan de woning toch nog een dienst verlenen.
Bij alle 3 deze opties is ook een lichte bouwvergunning nodig van de gemeente. Reden is dat een 12 meter hoge mast ruim hoger is dan de 5 meter vergunning vrije regeling.
Voor 1m³ beton moet ik een fors gat graven (minimaal dus die 1m³), draadeinden op de juiste plek positioneren en zorgen voor beton-wapening. Helaas gaat op de plek van dat gat ook een grond-kabel van de woning naar de schuur, dus die moet of verlegd worden of door die blok beton geleid worden (door een PVC buis ter bescherming).
Met grondschroeven kan het ook. Deze schijnen ook een goede fundering te vormen in plaats van beton. Gevoelsmatig is het een ander verhaal.. Als ik de foto's en uitleg van Hans PA1HR (zie link even hierboven) zo zie moet het ook werken. Voordeel hiervan is dat de schroeven relatief simpel verwijderd kunnen worden bij verhuizen.
Wordt vervolgd (techniek)....
Vergunningaanvraag bij de gemeente en de buren inlichten.
Wettelijk gezien mag ik vergunning vrij tot 5 meter boven een bepaald punt een bouwsel plaatsen. Een antenne mast (met verticale antenne) valt hier ook onder. Ga je daar boven zitten moet ik een lichte bouwvergunning aanvragen. Nu zijn er verschillende gemeenten die hier heel erg moeilijk over doen, waaronder Dongeradeel, Enschede en Oss (Bron: forum op http://www.zendamateur.com)
Nu weet ik dus niet hoe de Gemeente Emmen hiermee omgaat... wel of geen vergunning. Als geregistreerd radioamateur heb ik Artikel 10, paragraaf 1 EVRM (Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens) in mijn voordeel. Die stelt dat een vrije ontvangst van informatie en uiten van eigen mening op geen enkele manier beperkt mag worden door wie dan ook (Gemeente of Nederlandse wet).
Helaas beperkt paragraaf 2 van die zelfde Artikel 10 EVRM het eerste paragraaf voor een deel. (zie een tekst op de site van UVA: klik hier) Simpel uitgelegd kan Paragraaf 1 aan de kant geschoven worden als er derden (zoals buren etc.) aantoonbaar benadeeld worden.
Gelukkig heb ik hier een goed naslagwerk geschreven door Mr. G.M.M. van den Berg (PA0GMM), "Amateurradio-antennes, een juridische leidraad", te bestellen bij het VERON service bureau. Hierin staan voorbeelden en situaties van situaties en hoe het aangepakt kan worden. Niet geheel onbelangrijk is dat ook ik als zendamateur ook de boven genoemde vergunning geweigerd kan worden. Eerst maar verdiepen is de aanvraag van een vergunning bij de gemeente.
Tot zover het vergunningverhaal.
Ander belangrijk deel zijn de buren. 2 Van mijn buren hebben zelf een 27MHz rondstraler staan (resp. 2 en 3 deuren verderop), dus daar verwacht ik geen gekke dingen van. Bij de bouw van mijn VHF eindtrap veroorzaakte ik helaas storing bij andere buren (oorzaak= opgerolde goedkope CAI-COAX-kabel en luidspreker-kabel die niet ingekort mocht worden en niet vervangen mocht worden, ook niet op mijn kosten. Luidspreker kabels zijn voorzien van ferriet-clamps). Van hen heb ik het gevoel dat die eigenlijk niet blij zijn met al die antennes. Gelukkig sta ik nog wel op goede voet met dit gezinnetje, iets wat ik erg belangrijk vind.
Nu zal ik zeker proberen met de genoemde voordelen deze mensen te overtuigen zodat hier geen bezwaren vandaan komen.
Gelukkig heb ik later van dit gezin wel te horen gekregen "prettig dat je wilt mee denken in oplossingen.", ook heel plezierig. Je woont immers samen in diezelfde buurt, toch?
Ook dit wordt vervolgd....
Als er iemand is met tips en suggesties, graag even e-mailen!