Antennes
- Details
- Geschreven door: André Berends
- Hits: 196
In navolging van mijn blog "Vooruit denken voor onze aankomende vakantie" ben ik eens gaan stoeien met een heel eenvoudig te bouwen verticale antenne: De T2LT ook wel bekend als de Flowerpot Antenna.
Deze antenne werd ook op Zendamateur.com aangehaald naast een Deltaloop, Slim-Jim, Oblong en Moxon.
Update: 21 maart 2025: enkeke foto's toegevoegd van de antenne zelf. Zie onderaan.
Omdat ik nog een stuk Hyperflex 5 had liggen van voldoende lengte ben ik me in de T2LT gaan verdiepen. Deze antenne is erg envoudig te fabriceren, de straler is een halve golf lang, de 'onderste' helft is gemaakt van coax, de 'bovenste' helft is diezelfde coax maar dan zonder de mantel er om, dus alleen de binnengeleider:
Plaatje links is trouwens met toestemming van Don - WV1W gebruikt. Waarvoor dank! Don heeft enkele varianten van deze antenne gemaakt en in gebruik voor POTA (Parks On The Air) activiteiten. Zijn ervaringen staan op zijn site.
Constructie is heel simpel, de bovenste 1/4λ (λ is golflengte ) is de kern van de coax zonder de buitenmantel er omheen (wel de kern isolatie laten zitten!). Bij mijn T2LT is dat stuk 1325mm lang.
De onderste 1/4λ is de volledige coax, en die is bij mijn antenne 1380mm. In het midden is de mantel verder nergens op aangesloten, die knip je af en laat je zo zitten.
Onderaan zie je een 'spoel' getekend, die is in dit geval belangrijk! Deze spoel fungeert als mantelstroomfilter zodat alleen de antenne zijn werk doet en niet de rest van de bekabeling naar je tranceiver. VERGEET DEZE DUS NIET!
Ik heb een stukje 50mm afvoerbuis hiervoor gebruikt en daar 13 wikkelingen Hyperflex 5 om gewikkeld.
Bij het fabriceren was ik in de veronderstelling dat de verkortingsfactor van Hyperflex 5 ( =0.87) ook mee gerekend moest worden bij het uitmeten van de lengten. Uit voorzorg had ik de 1/4λ delen al te lang gelaten omdat je makkerlijker kunt afknippen dan bijknippen.
Na constructie en meten met mijn NanoVNA bleek dat bleek deze te resoneren ruim beneden de 50MHz, zeker 10Mhz te laag wat ook te vewachten was. Bij het stapsgewijs inkorten zie je gewoon dat de minimum SWR punt langzaam maar zeker omhoog kruipt naar de frequentie die je wenst. In mijn geval zocht ik naar een minimum SWR rond de 50.313MHz, de FT-8 aanroep frequentie.
Uitendelijk heb ik de lengten van dit youtube filmpje gebruikt; eerst de onderste 1/4λ ongeveer op lengte, en daarna pas de bovenste helft beter op lengte knippen.
Nadat ik aan de zijkant van ons huis op nog geen 50cm afstand van de buitenmuur de antenne naar mijn smaak op lengte had (minimum SWR rond de 50.218MHz, zeer acceptabel) werd het tijd om de glasfieber mast er bij te pakken. In het 'open' veranderd de SWR altijd wel iets, gelukkig niet zo heel drastisch. Hier bleek het 'minimum SWR' punt op te schuiven naar 51.08Mhz, ook acceptabel maar mijn mening. Heel strict gezien is de antenne 1 of 2 cm te kort. Hier ga ik geen werk van maken, ik vind het prima zo.
SWR op 50.313MHz is ongeveer 1:1.4, erg goed bruikbaar dus. De FC-50 tuner met mijn FT-891 kan dit eventueel nog bij trekken, maar nodig is dit niet. De FT-818 met de Z817 zal dit ook wel lukken.
Hieronder staan enkeke foto's van de meetresultaten en hoe ik de antenne gemaakt heb, closeup foto's van de antenne zelf staan er bij. Foto's van tijdens het contrueren heb ik niet gemaakt. Dit laat ik aan de creative geest van de bouwer over.
Langs de lengte van de hele antenne heb ik een nylon touw gemaakt zodat deze de antenne 'draagt', en niet de coax. Aan de smoorspoel zit het touwtje ook vast met een z.g.n 'stopperknoop' zodat de rest van de kabel naar de tranceiver ook niet aan de antenne-coax zelf zit. Koper (de geleiders in het coax) kan n.l. oprekken en hierdoor kan de antenne uit afstemming raken.
Uiteindelijk heb ik met de FT-891 + FC-50 een dik kwartier à 20 minuten in FT-8 CQ geroepen en ik ben gehoord in Slovenië door Iztok - S52D. De antenne werkt dus. Heb geen verbinding gemaakt, mede omdat de condities op 6m op moment van de test niet lekker waren. We staan wel aan het begin van een mooi DX seizoen, de DX-cluster spots laten dit ook zien. Er zijn al openingen geweest van Zuid Europa naar het Afrikaans continent (o.a. Zuid Afrika)
- Details
- Geschreven door: André Berends
- Hits: 387
Een zendamateur kan weinig beginnen zonder radioapparatuur en antennes. Op deze pagina heb ik een lijstje gemaakt van de spullen waar ik de beschikking over heb.
Als je dat bekeken hebt, kun je concluderen dat ik redelijk flexibel ben met de keuze uit de amatuerbanden waarop ik kan uitkomen.
Voor HF (1.8 - 30MHz) heb ik alleen compromis antennes, zodat je niet het meest optimale hebt om je signaal de lucht in te slingeren. Hier-en-daar is op dat vlak zeker nog een en ander te verbeteren.
De Diamond CP6 moet ook nog nagezien worden, grote kans is dat de coax er naartoe niet helemaal fris is.
Voor VHF en hoger (dus 50Mhz tot en met 440MHz) heb ik wel goede yagi's. Alleen op dit moment (8 oktober '24) zijn die ook wel toe aan onderhoud en controles. Helaas zijn de SWR waarden niet echt lekker. Deze yagi's kan ik met een Yaesu G-650c rotor 450° in het rond draaien. (450°?? Ja, deze rotor heeft 90° overlap tussen Noord en Oost)
De verticals voor 2m/70cm zijn gewoon in orde. Hier valt weinig aan te passen.
De kleur groen gebruik ik voor thuis, staat dus vast opgesteld.
De kleur geel gebruik ik primair voor portable en/of vakantie werk, heeft dus geen vaste opstelling.
Antenne | Frequentie/banden |
Diamond X-200n (2 stuks) | 144-146MHz & 430-440MHz |
5JXX6 Yagi (5 elementen) | 50MHz |
16JXX2 Yagi (16 elementen, plus HA8ET LNA) | 144MHz - 146MHz |
21 element LFA (plus HA8ET LNA) | 432 MHz |
Diamond CP6 | 3.5MHz, 7MHz, 14MHz, 21MHz, 28MHz en 50MHz |
5-band end-fed (Hi-end company, kant-en-klaar) | 3.5MHz, 7MHz, 14MHz, 21MHz en 28MHz |
5-band end-fed (HF-Kits, bouw pakket) | 3.5MHz, 7MHz, 14MHz, 21MHz en 28MHz |
1:9 balun met willekeurig lengte draad (HF-kits bouw pakket) | HF banden, 3.5MHz - 28MHz |
MFJ 1899t (QRP, maximaal 20Watt RF) | vertical, 3.5MHz - 50MHz |
Dual band Arrow antenne (QRP) | 144-146MHz & 430-440MHz |
D-Original AZ506 (Diamond clone Mobiel antenne, inc. Diamond kleefvoet) | 144-146MHz & 430-440MHz |
(Het lijkt mij duidelijk dat de D-Original primair mobiel gebruikt word)
Kleuren hier:
Groen -> Vaste opstelling.
Geel -> Primair mobiel, maar wordt ook wel eens thuis gebruikt.
Blauw -> Primair thuis, maar kan ook onderweg gebruikt worden.
Rood -> Defect, maar wegens verschillende redenen nog in bezit. (Zijn dus ook niet te koop, dus vraag er ook niet naar!)
Tranceiver | Maximaal vermogen | Frequentie/banden |
Kenwood TH-215e (portable) | 5 Watt | 144 - 146MHz (FM) |
Yaesu CPU-2500r (mobiel) | 25 Watt | 144 - 146MHz (FM) |
Kenwood TM-D700 (mobiel) | 50 Watt (VHF) / 35Watt (UHF) | 144 - 146MHz & 430 - 440MHz (FM) |
Kenwood TS-520 | 100 Watt | 3.5MHz, 7MHz, 14MHz, 21MHz en 28MHz |
Kenwood TV-502 | 8 Watt | 28 <-> 144MHz transverter, met TS-520 |
Uniden Bearcat UBC9000XLT | Alleen ontvangst | 25 - 550MHz / 760 - 1300MHz (AM/FM/WFM) |
Kenwood TS-570d | 100 Watt | 1.8 - 29.7 MHz (amateurbanden) |
Yaesu FT-736r | 10 Watt (6m/VHF) / 25Watt (2m/VHF) / 25Watt (70cm/UHF) | 50 - 52MHz, 144 - 146MHz & 430 - 440MHz |
Kenwood TM-V7e (mobiel) | 50 Watt (VHF) / 35Watt (UHF) | 144 - 146MHz & 430 - 440MHz (FM) |
QRP Labs Ultimate 3s | <1 Watt | 135kHz - 146MHz 'whisper', alleen zenden! |
Yaesu FT-818nd + LDG Z817 | 6 Watt | Alle amateurbanden van 160m - 70cm, met uitzondering van 70MHz. |
Yaesu FT-891 + FC-50 | 100 Watt | Alle amateurbanden van 160m - 6m. |
Yaesu FT1xd (portable) | 5 Watt | 144 - 146MHz & 430 - 440MHz (FM/C4FM) |
Yaesu FT5d (portable) | 5 Watt | 144 - 146MHz & 430 - 440MHz (FM/C4FM) |
Om de Endfed en CP6 af te kunnen stemmen gebruik ik ook nog een MFJ-969 Versa Tuner II.
Naast boven genoemde tranceivers heb ik ook nog een 3-tal SDR ('Software Defined Radio') dongles liggen, waarvan er één van FunCUBE is.
In combinatie met een 125MHz upconverter kan ik in theorie vanaf 0MHz tot ver voorbij 1000MHz alles ontvangen.
Ook hier:
Groen -> gebruik ik alleen thuis
Geel -> gebruik ik zowel thuis maar ook portabel.
De Baycom modems gebruik ik niet meer, maar heb ze nog wel liggen. (Ook hier: zijn niet te koop, dus er ook niet naar vragen!)
Interface/modems | Waarvoor? |
Baycom serial port modem (met DCD) | 1k2 AX.25 (Packet/APRS) |
Baycom parallel port modem (PAR96) | 9k6 AX.25 (Packet/APRS) |
Symek TNC2S - DK9SJ | 1k2 AX.25 TNC (Packet/APRS) |
Symek TNC2H - DK9SJ | 9k6 AX.25 TNC (Packet/APRS) |
SharkRF OpenSPOT | DMR/D-STAR/C4FM hotspot |
MicroHAM USB III | CAT interface + sound "modem" (2 stuks, één voor TS-570d en één voor FT-736r) |
Yaesu SCU-17 | CAT interface + sound "modem" (bruikbaar voor de FT-818, FT-736r en FT-891) |
Voor digitale modes (FT8, WSPR en dergelijke) gebruik ik in mijn shack een desktop computer (Windows 10) en af-en-toe een laptop (ook Windows 10).
De desktop kan ook in combinatie met mijn Yaesu FT5d tot SystemFusion/Wires-X hotspot 'omgebouwd' worden,
De laptop gaat ook mee op vakanties zodat ik ook daar met digitale modes uit kan komen op de amateurbanden. (Vreemd genoeg werkt hierop die hotspot van Yaesu niet meer, iets met onjuist afgesloten server ofzo)
Ook kan ik gebruik maken van een android tablet met daarop het pakket 'FT8CN'. Deze APP vind je helaas niet in de Google App Store, maar moet je downloaden en naar je Android apparaat kopieren en daarvandaan de installatie starten.
- Details
- Geschreven door: André Berends
- Hits: 2257
Verhuizen...
In een blog (Verhuizen maar!! (deel 3) ) heb je kunnen lezen dat Margriet en ik in April 2019 zijn verhuist naar een koopwoning.
Dit betekend dus dat in maart van dat jaar begonnen moest worden met het ontmantelen van mijn 12mtr mast. Het neerleggen ging lastig, het scharnier punt leek goed vastgeroest te zijn.
Na vereende krachten is deze alsnog los gekomen en is de mast netjes neer gelegd zodat de demontage beginnen kon.
Kabels los, antennes er uit en uit elkaar, standbuis er uit, en als laatste het lager en rotor. Ik kan je zeggen.. een kale bedoening.
Nadat alles uit elkaar lag en op de grond, zo ook de 3 secties van de mast moesten de ankers er nog uit gehaald worden. Handmatig er uit draaien lukt je gewoon niet.
Wel was één van de ankers vrij vlot in het begin los gaan zitten in de grond na de eerste oktoberstorm na de opbouw. Gelukkig kon ik op de gevel van het oude huis een beugel monteren om de mast vast te houden tegen het heen-en-weer 'zwiepen'. Zo heeft de mast iets van 5 jaar mogen staan.
Op zondag 17 maart 2019 had ik een vrije dag en verder weinig te doen. Dus kon ik beginnen met het verwijderen van de oude ankers. Er uit draaien is handmatig onmogelijk, dus blijft over: uitgraven.
Na een noeste middag arbeid lagen er 3 ankers in het gras:

Hierbij heb ik hulp gehad omdat een lengte van 4mtr op 2 van die meubelhondjes alleen versjouwen niet te doen is door de straten. Het risico dat je een geparkeerde auto raakt en daarbij vervelende schade veroorzaakt is me te groot en de ellende die je dan krijgt is het mij niet waard.
Dus met beleid en hulp de boel nog geen halve kilometer verderop heen gewandeld.
Omdat er bij het kopen van een woning altijd wel eerst belangrijkere zaken geregeld moeten worden is het project 'heropbouw mast' een jaar lang uitgesteld.
Wat ik wel eerst heb kunnen doen is de shack opbouwen naar mijn wens. Een werkbank/bureau van ruim 3.50mtr lang is gerealiseerd met o.a. steigerbuizen en meubelpaneel. Indeling is nog niet geheel naar mijn zin, maar dat zal in de loop van de tijd vast verbeteren.
Nieuwe ankers!
Afgelopen vrijdag (22 mei '20) had ik een afspraak staan met de mannen van schroeffundering om de nieuwe fundering de grond in te draaien naast ons huis. Ook hier weer gekozen voor ankers, maar heb nu wel expliciet gevraagd om ankers van 2.10mtr lang! Dit om te voorkomen dat zoals op mijn oude adres één of meerdere ankers los gaan zitten in de grond.
Afspraak stond voor rond het middag uur, maar even na 10.00u stond er een meneer voor de deur. Mooi op tijd!
Om niet voor verrassingen te komen te staan omdat je niet 100% zeker weet hoe de fundering van je huis in elkaar steekt heb ik op advies eerst een 'bodemonderzoekje' gedaan.
Hoe?? Simpel: met water een koperen waterleidingbuis de grond in spuiten. Gaat die meer dan 2mtr diep, is er geen probleem voor de te plaatsen ankers.
Hierbij moest ik wel regelmatig de buis een stuk terug halen om opnieuw naar beneden te kunnen, dus de grond as goed hard. Gelukkig was na even tieren de buis voldoende ver de grond in gegaan om zeker te zijn dat de fundering van het huis niet in de weg zou zitten. De fundering van ons huis is een strokenfundering, waarbij de eerste laag veel breder kan zijn dan de fundering waar de buitenmuur op staat, zie dat als een op zijn kop liggende 'T'. Gelukkig was dat hier niet zo en kon de eerste anker redelijk dicht op de woning de grond in gedraaid worden. Zoals je op de foto rechts kunt zien is dit goed gelukt, de onderste sectie staat op de fundering en de mast kan verder opgebouwd worden.
Na een paar dagen heb ik ook de overgebleven waaltjes rond de ingedraaide ankers gelegd, zodat het onderaan de mast er ook wat netter uit ziet. De koperbuis die ik gebruikt heb om 'bodemonderzoek' te doen heb ik laten zitten en kan eventueel als aarding dienen voor de mast. Hoe de verbinding tussen mast en koperbuis te maken is zoek ik later wel uit.
Ondertussen heb ik deze dag ook de 2e sectie aan de mast 'gehangen', zodat deze ook niet meer op de grond ligt en je er over struikelen kunt. Ruimt wel lekker op. Was ook even buffelen, maar ook dat is ook gelukt.
Volgende stap is: hulpframe maken, deze aan de 2e sectie vast fabriceren en hiermee het 2e deel op het eerste deel zien te krijgen.
- Details
- Geschreven door: André Berends
- Hits: 7563
STAPELEN!!!
Langzamerhand wordt het wel wat. Het gaat niet snel, maar dat hoeft voor mij ook niet.
Afgelopen weekend (zondag 13 juli '14 om precies te zijn) heb ik al mijn antennespul van het dak gehaald. Een kale bedoening zal ik je zeggen.
Voordeel van dit is dat je zowel de rotor als steunlager kunt passen in de te plaatsen mast. Nu zul je zien: het past niet!! (rotor wel, maar het lager niet). GRRR!
De rotor past perfect, hier is geen extra werk voor nodig. Helaas voor het lager wel: Mij was verteld dat de top-platform 'klaar' is voor een GS-65 steunlager van Yaesu. Mooi niet dus, volgens mij past het kleine broertje van de GS-65 wel, maar die heb ik niet.
Het platform moet dus worden aangepast: 4 nieuwe gaten boren à 8.5 mm en het gat waar de buis door moet is ook wat aan de krappe kant. Gelukkig heb ik wel boortjes maar met een accuboormachine is het onbegonnen werk. Ergens in een stalen koffertje heb ik nog een hele oude boormachine liggen van mijn opa (PA3FES, SK) dus die maar opgeduikeld.
Na een dag boren en zagen is het helemaal in orde: gat vergroot, en de 4 montage gaten zitten op de juiste plek!
Helaas is mijn oog ook op een scheurtje in het lager gevallen: de bus waarin een M8 bout gedraaid moet worden bevat een scheurtje. Helaas was daarbij ook het schroefdraad beschadigd geraakt. Gelukkig kon dat opgelost worden met een setje M8 draad-tappen. René (mijn broer) heeft zich daarop uitgeleefd.
Ook bij het demonteren van de antenne's vanaf het dak is er een M8 RVS bout beschadigd geraakt. Ook hier: stukje afzagen, draad repareren met een draad-snijdplaat en de moer met een draad-tap (die klem komt dus op de 70cm hark).
Vandaag heb ik met een buurman deel 2 op deel 1 kunnen zetten, ik had meer wurgen en kracht-leveren verwacht, maar dit is mij 100% mee gevallen. Een hulp buis haaks op de mast-sectie gemonteerd, en daaraan een stuk touw geklemd. Eerst handmatig omhoog drukken, en daarvandaan vanaf het dak omhoog trekken.
Hierbij kwam een extra paar handen van de buurman 2 deuren verder wel van pas (TNX Jan!)
Gevolg deel 2 staat overeind! Morgen verder...