Zendamateur
- Details
- Geschreven door: André Berends
- Hits: 7464
VHF Vermogens versterker (VHF-PA)
Op dit moment heb ik een werkende PA met een LD-MOSFET: SD2942. Schema's heb ik (nog) niet, maar een verdere uitleg komt nog op deze pagina.
Waarom een PIC16F877a?
Eigenlijk simpel: gezien het aantal aansluitingen dat deze PIC heeft en dus aanstuur- en 'uit-lees'- mogelijkheden 
best uitgebreid is (zie plaatje rechts). Nadeel van een PIC is dat er nog een programma in gepropt moet worden. Nu kan ik via internet iemand vragen een programma voor mij te maken, maar ik zelf vind het leuker om zelf iets in elkaar te verzinnen. De taal die ik gekozen heb is Proton PIC-Basic (www.protonbasic.co.uk).
Hieronder heb ik een lijstje met de gebruikte pennetjes en welke functie er aan gegeven is (welke pen van de PIC dat is, zie weer plaatje rechts) en welke niet beschreven is wordt niet gebruikt!
- RA2 = SWR reflected in (analoog)
- RA3 = SWR forward in (analoog)
- RD4 = LCD pin 11 (DB4)
- RD5 = LCD pin 12 (DB5)
- RD6 = LCD pin 13 (DB6)
- RD7 = LCD pin 14 (DB7)
- RE0 = LCD pin 4 (RS)
- RE1 = LCD pin 6 (EN)
- RB1 = PTT input (van tranceiver, laag actief!)
- RB2 = DS18B20 input (digitale thermosensor in koelblok)
- RB4 = Preamp aan/uit schakelaar
- RB5 = PA aan/uit schakelaar
- RC0 = schakelt preamp aan of uit (+12Volt voeding preamp via relais)
- RC1 = Stuurt COAX-relais aan
- RC2 = Output PTT (laag actief, nog geen gebruik er voor, via relais)
- RC3 = schakelt 48Volt naar FET module (via een relais)
- RC4 = ON AIR Led (rode led ten teken van 'ZENDEN')
- RC5 = TX AMP (groene led die meld dat de eindtrap ingeschakeld is en klaar voor gebruik)
- RC6 = RX AMP (groene led die meld dat de preamp is ingeschakeld)
Alle outputs van RC0 t/m RC3 worden via een relais geschakeld. De reden hiervan is dat de in- en output van een PIC niet hoger mogen zijn dan 5Volt, en de te schakelen spanningen 12 of 48 Volt is en ik deze galvanisch gescheiden wil houden van de PIC. De relais zelf worden via een NPN transistor direct door de PIC aangestuurd.
De 3 leds op RC4-RC6 worden direct door de PIC gevoed, dit geeft geen problemen => is RC4 hoog, dan brand de rode 'ON AIR' led.
Om de 2 schakelaars op RB4 en RB5 te kunnen 'lezen' is er een pull-up weerstand naar 5Volt nodig. De PIC16F877a heeft deze niet intern.
De analoge inputs zijn door middel van een diode 'beveiligd' tegen te hoge spanning toevoer. Op moment van schrijven moet ik nog een PEP-meet schakeling maken zodat de SWR aan de uitgang van de PA bepaald kan worden. Als deze te hoog is wordt de PA niet geactiveerd en blijft het vermogen gelijk aan de RF-input (COAX-relais schakelen de PA dan niet in de transmissie lijn). Dit om de FET tegen te hoge SWR te beschermen.
Ook de software in de PIC heeft nog geen SWR meet voorziening.
De temperatuur van het koelblok wordt direct onder de FET gemeten met een DS18B20. Dit is een digitale thermosensor. De software moet nog worden aangevuld met een temperatuurbewaking, waarbij de PA uitgeschakeld wordt bij een temperatuur van bijvoorbeeld 50°C en hoger.
Ondertussen heb ik de PA al gebruikt en succesvol enkele QSO's op 144MHz gemaakt waarbij de rapporten bevredigend waren (o.a. YL3AG in Letland, ruim 1000km)
Hieronder het programma dat ik geschreven heb. Ik geef geen support, programma is 'as-is', de comments leggen e.e.a. wel uit.
Compiler dat ik gebruik: Proton PICBASIC Compiler, Loader v1.0.0.6 Compiler v3.5.7.1
'****************************************************************
'* Name : VHF PA sequencer.BAS *
'* Author : André Berends *
'* Notice : Copyright (c) 2014 André Berends/PE1PQX *
'* : All Rights Reserved *
'* Date : 26-1-2014 *
'* Version : PQX_v1.0 *
'* Notes : Programma is nog niet af, benodigd aanvulligen. *
'* : SWR meting is nog niet geimplementeerd. *
'****************************************************************
; PIC16F877A: +---v---+
; (MCLR/Vpp/THV) <[1 40]<> RB7/PGD
; RA0/AN0 <[2 39]<> RB6/PGC
; RA1/AN1 <[3 38]> RB5 PA Enable switch
; SWR REV IN RA2/AN2/Vref- <[4 37]> RB4 PreAmp Enable switch
; SWR FWD IN RA3/AN3/Vref+ <[5 36]> RB3/PGM
; RA4/TOCKI <[6 35]> RB2 DS18B20 input
; RA5/AN4/SS <[7 34]> RB1 PTT INPUT
; LCD pin 4 (RS) RE0/RD/AN5 <[8 33]> RB0/INT
; LCD pin 6 (EN) RE1/WR/AN6 >[9 32]> VDD
; RE2/CS/AN7 >[10 31]> VSS
; VDD <[11 30]> RD7/PSP7 LCD PIN 14 (DB7)
; VSS <[12 29]> RD6/PSP6 LCD PIN 13 (DB6)
; OSC1/CLKIN <[13 28]> RD5/PSP5 LCD PIN 12 (DB5)
; OSC2/CLKOUT <[14 27]< RD4/PSP4 LCD PIN 11 (DB4)
; REL PREAMP PSU RC0/1OSI/T1CKI <[15 26]< RC7/RX/DT
; REL COAX-REL RC1/T1OSO/CCP2 <[16 25]< RC6/TX/CK RX AMP LED (GN)
; REL PTT out RC2/CCP1 <[17 24]< RC5/SDO TX AMP LED (GN)
; REL 50V PSU RC3/SCK/SCL <[18 23]< RC4/SDI/SDA ON AIR LED (RD)
; RD0/PSP0 <[19 22]< RD3/PSP3
; RD1/PSP1 <[20 21]< RD2/PSP2
; +-------+
Device = 16F877A ; 16F877a PIC
Config WDT_OFF, PWRTE_ON, LVP_OFF, HS_OSC
Xtal = 20 ; 20MHz kristal
All_Digital TRUE ; Alle ingangen digitaal
Declare Adin_Res 10 ; Resultaat in 10Bit
Declare Adin_Tad FRC ; Occsilator kiezen
Declare ADIN_DELAY 50 ; 50µS sample time
Declare LCD_DTPin PORTD.4 ; Data vanaf D.4
Declare LCD_ENPin PORTE.1 ; EN pin op E.1
Declare LCD_RSPin PORTE.0 ; RS pin op E.0
'############# DECLARATIES ###############
Symbol UIT = 0
Symbol FALSE = 0
Symbol OFF = 0
Symbol On = 1
Symbol TRUE = 1
Symbol AAN = 1
Symbol PTT_IN = PORTB.1 ; PTT input, laag actief!
Symbol ds18B20 = PORTB.2 ; Sluit de DS18B20 temperatuur sensor aan op deze poort
Symbol Pream_EN = PORTB.4 ; Schakelaar => preamp gebruiken of niet?
Symbol PA_EN = PORTB.5 ; Schakelaar => PA gebruiken of niet? (4Watt => 350Watt)
Symbol PREAMP_REL = PORTC.0 ; Relais voor schakelen 12 Volt voor Preamp (gelijk aan RX_AMP_LED)
Symbol COAX_REL = PORTC.1 ; Schakelen COAX-Relais, gelijk aan TX_AMP_LED & ON_AIR_LED (logisch EN)
Symbol PTT_REL_OUT = PORTC.2 ; PTT output, voor eventueel doorlussen naar ander apparaat zoals transverters
Symbol REL_50V_PSU = PORTC.3 ; Schakelt 50V spanning naar PA module (gelijk aan PA_EN!)
Symbol ON_AIR_LED = PORTC.4 ; On Air led, brand als PTT = laag (rood)
Symbol TX_AMP_LED = PORTC.5 ; PA_Enable led => PA gebruiken? Dan led AAN (GROEN)
Symbol RX_AMP_LED = PORTC.6 ; Preamp_enable led => Pream aan? Dan led AAN (GROEN), uit bij TX!!
Symbol controle = PORTC.7 ; controle port voor tijd-meet toepassingen. Normaal niet gebruikt.
;Variabelen declareren
;WORDs
Dim Temp As Word ;Bevat de temperatuur Celsius
Dim Temperatuur As Word
Dim Teller As Word
;BYTEs
Dim Remain As Byte ;De remain waarde voor berekening temperatuur achter de komma
Dim Slope As Byte ;Bevat de 'counts per graad Celsius' waarde
Dim TempDeci As Byte ;Bevat de temperatuur waarde "achter de komma"
Dim BD1 As Byte ;Byte Dummy 1
Dim Decimalen As Byte
;BITs
Dim NegTemp As Bit ;TRUE als temperatuur Celsius onder 0 oC komt, niet van toepassing in PA
'Poort werkigen, %1 = input, %0 = output
;TRISA = ; Port A nog niet gebruikt, wordt analoog input voor SWR
' 76543210 ; Bits per poort
TRISB = %11111111 ; Port B alles input
TRISC = %00000000 ; Port C alles output
DelayMS 200 ;LCD stabilisering
Cls
Print At 1, 1, "www.pe1pqx.eu"
Print At 2, 1, "VHF PA"
DelayMS 2000
Cls
For Teller = 1 To 5
' 1234567890123456
Print At 1, 1, " Waarschuwing!! "
Print At 2, 1, "Pin MAX 4 WATT!!"
ON_AIR_LED = AAN
TX_AMP_LED = AAN
RX_AMP_LED = AAN
DelayMS 500
Cls
ON_AIR_LED = UIT
TX_AMP_LED = UIT
RX_AMP_LED = UIT
DelayMS 500
Next
GoTo HoofdLus
End
'################# SUB ROUTINES #########################
'----------------- Temperatuur meting -------------------
'Tijdspanne voor subroutine: 600mSec inc convert wacht
'tijdspanne voor subroutine: 7.5 mSec ex convert wacht
TempMeting:
OWrite ds18B20, 1, [$CC, $44] ' Zend 'Convert' opdracht (temperatuur meten)
;While ORead ds18B20,4 = 0 : Wend ' Wacht tot conversie is voltooid. ('commented' i.v.m. tijdsvertraging!)
OWrite ds18B20, 1, [$CC, $BE] ' Zend 'Read ScratchPad' opdracht
ORead ds18B20, 2, [Temperatuur.LowByte, Temperatuur.HighByte] ;Lees temperatuur en plaats dit in de variabele
Decimalen = 0 ' Op 0 voor de zekerheid..
Decimalen = Temperatuur.LowByte << 5 ' Alleen de laatste 4 bits van Temperatuur zijn nodig.
Decimalen = Decimalen >> 4 ' Bits weer op de originele plaats zetten
Decimalen = Decimalen * 6.25 ' Resolutie van de DS18B20 is 0.0625 graden celcius.
Print At 2, 1, "Temp = " , Dec (Temperatuur >> 4) , ".", Dec1 Decimalen / 10, 223, "C "
' Door de laatste 4 bits van Temperatuur weg te gooien krijg je de graden Celcius.
Toggle controle
Return
'------------------------------------------------------------
Check_switch_boot:
'Controle van PA_EN, moet uit (hoog, 1) zijn!!
While PA_EN = 0
Print At 1, 1, " Schakel PA"
Print At 2, 1, "naar bypass!"
TX_AMP_LED = 1
DelayMS 500
Cls
TX_AMP_LED = 0
DelayMS 500
Wend
While PTT_IN = 0
' 1234567890123456
Print At 1, 1, " PTT ingedrukt"
Print At 2, 1, "Controleer AUB!"
ON_AIR_LED = 1
DelayMS 500
Cls
ON_AIR_LED = 0
DelayMS 500
Wend
Return
'------------------------------------------------------------
Check_switch:
'Controle van PA_EN en RX_AMP_EN
If PA_EN = 0 Then ; PA is enabled?
REL_50V_PSU = 1 ; 50Volt naar module inschakelen
' 1234567890123456
Print At 1, 1, "PA Operational "
TX_AMP_LED = 1 ; TX_AMP led aan (groen)
EndIf
If PA_EN = 1 Then ; PA is NIET enabled?
REL_50V_PSU = 0 ; 50Volt naar module uitzetten!
' 1234567890123456
Print At 1, 1, "PA Standby "
TX_AMP_LED = 0 ; TX_AMP led uit (groen)
EndIf
If Pream_EN = 0 Then ; Preamp aangezet?
PREAMP_REL = 1 ; 12Volt naar preamp inschakelen
RX_AMP_LED = 1 ; RX_AMP led aan (groen)
EndIf
If Pream_EN = 1 Then ; Preamp uitgezet?
PREAMP_REL = 0 ; 12Volt naar preamp uitschakelen
RX_AMP_LED = 0 ; RX_AMP led uit (groen)
EndIf
Return
'#################### HOOFD PROGRAM #####################
HoofdLus:
GoSub Check_switch_boot ;Controle bij opstart: PA_EN en PTT moeten uit zijn
'############## opwarmen DS18B20 voor temp meting #######
'############## wordt nu éénmaalig uitgevoerd #######
'############## en NIET op het display gezet! #######
OWrite ds18B20, 1, [$CC, $44] ' Zend 'Convert' opdracht (temperatuur meten)
While ORead ds18B20,4 = 0 : Wend ' Wacht tot conversie is voltooid.
OWrite ds18B20, 1, [$CC, $BE] ' Zend 'Read ScratchPad' opdracht
ORead ds18B20, 2, [Temperatuur.LowByte, Temperatuur.HighByte] ;Lees temperatuur en plaats dit in de variabele
Begin: ' Begin van 'bedrijfs-lus'.
GoSub TempMeting ' Meet temperatuur en zet op display
GoSub Check_switch ' Controle voor gebruik!
If PTT_IN = 0 Then GoSub Zenden ' PTT_IN = 0 => ZENDEN!!
GoTo Begin
'############### ZENDEN ################
Zenden:
While PTT_IN = 0 ' PTT_IN = 0, laag actief dus TX-en!
ON_AIR_LED = 1 ' ON_AIR_LED moet aan (rood, opvallend dus)
If Pream_EN = 0 Then ' Controle Preamp, aangezet?
PREAMP_REL = 0 ' Preamp uitschakelen
EndIf
DelayMS 50 ' 50mSec wachten om preamp de tijd te geven uit te gaan
If PA_EN = 0 Then ' Controle PA operational??
COAX_REL = 1 ' COAX-relais naar TX schakelen
DelayMS 10 ' Even wachten tot COAX-Relais op TX staan
EndIf
GoSub TempMeting ' Temperatuurbewaking...
;gosub CHECK_SWR ' Controle SWR, moet nog gemaakt worden!!
Wend
' Alles terug naar ontvangst zetten:
ON_AIR_LED = 0 ' ON_AIR_LED moet weer uit
If PA_EN = 0 Then ' Controle PA operational??
COAX_REL = 0 ' COAX-relais naar RX schakelen
DelayMS 10 ' Even wachten tot COAX-Relais op RX staan (voorkomen vernielen preamp)
EndIf
If Pream_EN = 0 Then ' Controle Preamp, aangezet?
PREAMP_REL = 1 ' Preamp inschakelen
EndIf
DelayMS 50 ' 50mSec wachten om preamp de tijd te geven aan te gaan
Return
End
- Details
- Geschreven door: André Berends
- Hits: 8056
VHF? UHF? en DX?
Dit zijn waarschijnlijk kreten die niet alle dagen voorbij komen. In het kort:
- VHF: Very High Frequency, het radiospectrum tussen 30 MHz en 300 MHz, voor radioamateurs de 6 meter, 4 meter en 2 meter banden,
- UHF: Ultra High Frequency, het radiospectrum tussen 300 MHz en 3000 MHz, voor radioamateurs de 70cm, 23cm en 13cm banden,
- DX: Is een verbastering van het Engelse woord 'distance', wat afstand betekend. In deze context wordt eigenlijk grote afstand bedoeld.
VHF- en UHF- DX
Om een QSO (lees: radio contact) te kunnen maken over een zo groot mogelijke afstand zijn er verschillende technieken mogelijk:
- Tropo, afhankelijk van natuurverschijnselen in de troposfeer
- Sporadic E (=Es), sporadische E-laag reflectie
- Aurora, reflecties door Auroa Borealis
- Meteor Scatter (wordt elders behandeld, zie links in het menu)
- EME (wordt elders behandeld, zie links in het menu)
Tropo
De troposfeer is de onderste laag van de aardatmosfeer, waarin zich weersverschijnselen afspelen. In deze laag planten radiogolven zich normaal in voort. Radiogolven planten zich in een rechte lijn voort, tenzij ze gereflecteerd of afgebogen worden. Doordat de aarde bolvormig is verwijderen radiogolven zich dus per definitie van de aarde af. De mate van reflectie en afbuiging is afhankelijk van de dichtheid van de troposfeer, dus afhankelijk van de luchtdruk, temperatuur en luchtvochtigheid. Als de onderste gedeelte van de troposfeer koude lucht bevat, en bovenste deel warme lucht dan buigen de radiosignalen terug naar de aarde. Als het net andersom is (warme lucht onder een koude luchtlaag) buigen de signalen af de ruimte in.
Bij 'normale' weersomstandigheden is het mogelijk radio contacten te maken tot 100-150 km ver. Als er goede 'tropo-condities' zijn (dus een koude luchtlaag onder een warme luchtlaag) is het mogelijk contacten te maken van 1500 km ver. Mijn persoonlijke afstandsrecord is 1659 km, naar een Bulgaars radiostation (LZ2HM, in KN12QP voor de kenners). Op de website van William Hepburn wordt een voorspelling bijgehouden, zie Tropospheric Ducting Forecast.Tropospheric Ducting Forecast
Sporadische E-laag reflectie
Naast de verschillende lagen (de '...sferen') is de aardse atmosfeer ook nog onderverdeeld in andere lagen:
- D-laag (ca. 60-80 km) : overdag aanwezig, ionisatie komt overeen met zonnestand
- E-laag (ca 100-130 km) : overdag aanwezig, ionisatie komt overeen met zonnestand
- Es-laag (ca 100km) : treed sporadisch in de zomer op
- F1-laag (ca 200 km) : overdag aanwezig, versmelt 's nachts met F2
- F2-laag (ca 250-400 km) : zowel overdag als 's nachts aanwezig
De E-laag kent in de zomer (zeer) plaatselijke dichte ionisatie, deels afhankelijk van de zonneactiviteit. Hoe het ontstaat is niet helemaal bekend. De duur van deze dicht ionisatie kan variëren van enkele minuten tot zelfs een aantal uren, en is nagenoeg niet te voorspellen. Het effect van een E-laag reflectie wordt als eerste gemerkt op 10meter (28 MHz - 29.7 MHz) als met Russische en Italiaanse stations hoort. Bij steeds stijgende MUF (Maximal Usable Frequency, maximaal bruikbare frequentie) gaat men letterlijk en figuurlijk kijken naar verre omroep TV zenders op de kanalen 2 t/m 4. Als deze TV zenders steeds duidelijk in beeld komen, gaat men luisteren naar de FM omroep band (voorwaarde van deze TV en radio is wel dat ze niet op het CAI-kabelnet zijn aangesloten). Hoort men hier vreemde talen, dan wordt het tijd om de 2m zender in te schakelen, en goed luisteren in het gebied van 144.000 MHz tot 144.350 MHz.
Als de MUF rond de 144 MHz zit, is het zaak wel de QSO's zo kort mogelijk te houden, het uitwisselen van roepletters, locator en rapport is voldoende.
Op 9 juli 2007 was ook een E-laag reflectie aanwezig, waardoor ik een verbinding kon maken met een amateurstation in zuid Portugal: CT1HZE in IM57NH, een afstand van 2113 km.
Aurora (Borealis)
Iedereen kent het 'Noorderlicht' of 'Poollicht', Aurora Borealis in het latijn. Het poollicht hangt samen met uitbarstingen (protuberansen) op de zon, waarbij grote hoeveelheden geladen deeltjes het heelal in geslingerd worden. Het aardmagnetisch veld zorgt ervoor dat de deeltjesstroom in de omgeving van de aarde wordt afgebogen en in de buurt van de noord- en zuidpool met verhoogde snelheid de atmosfeer binnendringt. De van de zon afkomstige deeltjes bevatten veel energie die in de bovenste kilometers van de atmosfeer voor ionisatie van zuurstof- en stikstofatomen zorgt. Bij deze ionisatie komt er een kleur vrij, stikstof geeft een blauwe kleur, zuurstof groen (lage druk) en rood (hoge druk). Net als bij Es (zie hierboven) vormt die ionisatie een radio-spiegel, waardoor er contacten mogelijk zijn over zeer grote afstanden. Omdat de signalen vrij sterk vervormen wordt CW (=morse) het meest gebruikt tijdens Aurora-openingen. De afstand die gerekend wordt is de hemelsbrede afstand tussen beide radio-stations. In werkelijkheid is de afgelegde afstand van het radio-signaal vele malen groter.
Uiteraard komt dit verschijnsel ook voor op het zuidelijk halfrond van de Aarde, dan heet het 'Zuiderlicht' of 'Aurora Australis'.
- Details
- Geschreven door: André Berends
- Hits: 6994
Meteor-scatter
Meteor-scatter is een propagatie waarbij de radio-signalen worden gereflecteerd door een geïoniseerde spoor van een meteoriet die de aardse dampkring binnen dringt. Tijdens deze ionisatie is het mogelijk contacten te hebben over een afstand tot 2200km.
Één van de eerste modes die gebruikt werden is hoge-snelheids-CW, tot wel 800 woorden per minuut. Deze hoge snelheid is niet door het menselijk oor te ontcijferen, waardoor er bandrecorders gebruikt werden om de signalen mee op te nemen, om deze vertraagd af te spelen en te decoderen. Het seinen ging net andersom, eerst opnemen op een bandrecorder, om deze daarna versneld te versturen.
Later werd het het mogelijk om een computer te gebruiken om de functie van een bandrecorder over te nemen, en het resultaat op een beeldscherm te tonen. Sinds ongeveer 2000 zijn er ontwikkelingen gaande met andere digitale modes, onder andere door Joseph (Joe) Taylor, K1JT. Joe heeft het programma WSJT (WS betekend Weak Signal, JT komt van de suffix van K1JT) ontwikkeld, waarmee met weinig vermogen toch meteorscatter en EME kan worden bedreven.
Om WSJT te kunnen gebruiken moet de PC aangesloten worden op een tranceiver (zend-ontvanger). Dit kan al door een eenvoudige transistor interface, die door de DTR (pen 4 van een DB9) van een compoort gestuurd wordt. De line-out van een geluidskaart wordt dan aangeboden aan de microfoonaansluiting van de zender, en de luidsprekeruitgang van de ontvanger aan de line-in van de geluidskaart. Deze eenvoudige interface heeft wel als nadeel dat er een aardlus ontstaan kan, met alle gevolgen van dien (compoort kapot, geluidskaart kapot, nare brom in het geluid, noem maar op), waardoor veel mensen kiezen voor een galvanische scheiding, zie afbeelding rechts. De waarden van R1, R2 en C1 zijn niet kritisch, neem voor deze waarden als voorbeeld 4.7 kΩ (R1 en R2) en voor C1 10nF. Bij gebruik van het programma WSJT is het wel noodzakelijk om de PC klok binnen één seconde op tijd te hebben staan. Heb je een breedband (ADSL of kabel) verbinding kun je daarvoor het programma 'Dimention 4' gebruiken. Dit programma synchroniseert online de PC-klok met een atoomklok van bijvoorbeeld de NASA. Gebruik je geen tijd-synchronisatie, loop je de kans om reflecties van een ionenspoor te missen, al staat de PC-klok er maar 2 seconden naast. De MS procedure stelt dat er 30 seconden 'geluisterd' wordt, aansluitend 30 seconden 'geroepen' wordt. Inmiddels heb ik zelf wel meerdere meteorscatter QSO's kunnen maken, waaronder met Sergej, RX1AS in St. Petersburg, een afstand van 1642 km.
EME, Moonbounce
EME staat voor 'Earth-Moon-Earth', vertaald is dat aarde-maan-aarde, bij deze techniek wordt de maan als passief reflector gebruikt. Het signaal legt een afstand af van ongeveer 770.000 km, waarbij de verliezen kunnen oplopen tot ongeveer 309 dB (2dB=100x, 4dB=1000x, etc) mede omdat de maan een slechte radio reflector is. Toch zijn er in 1946 al door U.S. Army Signal Corps radar signalen ontvangen, gereflecteerd door de maan. 8 Jaar later is voor het eerst succesvol spraak verzonden via de maan door het Amerikaanse leger.
Doordat de techniek ook niet stilstaat, is er voor de hobbyist mogelijk geworden uiterst gevoelige ontvangers te bouwen om zwakke EME-signalen te ontvangen. Voor deze tijd was het noodzakelijk zeer grote vermogens (zelfs meer dan 1kW) te gebruiken om succesvol een reflectie te kunnen bewerkstelligen. Met software voor de PC, zoals de hierboven genoemde WSJT, werd het mogelijk om met 50 Watt een succesvol EME contact te hebben, ook zonder de hypermoderne ontvangers. Zelf heb ik (nog) geen EME QSO kunnen maken, vermoedelijk omdat mijn tranceiver niet gevoelig en/of stabiel genoeg is.
Met deze mode is het dus mogelijk QSO's te maken over zeer grote afstanden, vaak meer dan 6.000km!
Dit geeft het woord 'hemelsbreed' een geheel andere betekenis.
- Details
- Geschreven door: André Berends
- Hits: 19372
Uitleg
Hier onder staat de 'frequentie-plan' zoals deze door Agentschap telecom gehanteerd wordt. Een frequentie-plan is een tabel met daarin de in het kort de spelregels voor het gebruik van het radiospectrum. Deze regels vertellen onder andere hoeveel maximaal toegestane zend-vermogen gebruikt mag worden, welke frequenties en in welke uitzendvorm er uitgezonden mag worden. De kolom 'Categorie registratie' geeft aan welke klasse de betreffende zendamateur bezit. Heeft een zendamateur roepletters beginnend met 'PD', dan is het een 'N' vergunning, een 'Novice', de overigen hebben een 'F' vergunning, 'Full'. Novice betekend in het Engels 'beginner'. Mijn roepletters zijn 'PE1PQX', wat dus een 'Full' vergunning is.
In de kolom 'Status' staat er een 'P' of een 'S', dit staat voor 'Primaire status amateurdienst', of 'Secundaire status amateurdienst'. Dit betekend dat een 'primaire' gebruiker voor een 'secundaire' gebruiker gaat. Een 'secundair' gebruiker 'moet' de uitzendingen van een 'primaire' accepteren.
Een voorbeeld: in het segment 70.0 MHz - 70.5 MHz zijn nog andere gebruikers actief. De radioamateur heeft de aanwezigheid van deze gebruikers maar te accepteren, wordt geacht deze niet te storen, en kan daardoor eventuele 'bijzondere' amateurstations niet ontvangen.
De frequentie lijst voor F (Full) is in heel Europa vrijwel gelijk, alleen voor Novice helaas niet.
De landen waar Full geldig is: zie T/R 61-01 en T/R 61-02 (beiden op cept.org)
De landen waar Novice geldig is: zie ECC Recommendation ECC/REC/(05)06 (ook op cept.org)
Disclaimer: aan onderstaand tabel kunnen op geen enkele manier rechten worden ontleend. Kijk hiervoor op de site van "Rijksdienst Digitale Infrastructuur" (voormalig Agentshap Telecom)
Frequentie-plan
|
Categorie Registratie |
Toegestane |
Frequentiebanden in |
Band |
Status |
Bijzondere bepalingen |
|
|
F |
400 |
0.1357 |
0.1378 |
2200m |
S |
Alleen telegrafie |
|
100 |
0.472 |
0.479 |
600m |
S |
Alleen (automatische) telegrafie, geen wedstrijden |
|
|
400 |
1.81 |
1.85 |
160m |
P |
||
|
400 |
1.85 |
1.88 |
160m |
S |
||
|
400 |
3.5 |
3.8 |
80m |
P |
||
|
15Watt EIRP! |
5.3515 |
5.3665 |
60m |
S |
||
|
400 |
7.0 |
7.1 |
40m |
P |
||
|
250 |
7.1 |
7.2 |
40m |
P |
||
|
400 |
10.1 |
10.15 |
30m |
S |
Alleen (automatische) telegrafie, geen wedstrijden |
|
|
400 |
10.14 |
10.15 |
30m |
S |
Data, Max 500 Hz bandbreedte |
|
|
400 |
14.0 |
14.35 |
20m |
P |
||
|
400 |
18.068 |
18.168 |
17m |
P |
||
|
400 |
21.0 |
21.45 |
15m |
P |
||
|
400 |
24.89 |
24.99 |
12m |
P |
||
|
400 |
28.0 |
29.7 |
10m |
P |
||
|
120 |
50.0 |
50.45 |
6m |
S |
Alleen telegrafie en spraak |
|
|
30 |
50.0 |
50.45 |
6m |
S |
||
|
30 |
50.45 |
52.0 |
6m |
S |
Duplexverbindingen niet toegestaan |
|
|
50 |
70.0 |
70.5 |
4m |
S |
Duplexverbindingen niet toegestaan |
|
|
400 |
144.0 |
146.0 |
2m |
P |
||
|
400 |
430 |
436 |
70cm |
P |
||
|
400 |
436 |
440 |
70cm |
S |
||
|
120 |
1240.0 |
1300.0 |
23cm |
S |
||
|
120 |
2320.0 |
2400.0 |
13cm |
S |
||
|
120 |
2400.0 |
2450.0 |
13cm |
S |
Alleen satelliet verkeer |
|
|
120 |
3400.0 |
3410.0 |
9cm |
S |
||
|
120 |
5650.0 |
5850.0 |
6cm |
S |
||
|
120 |
10000.0 |
10500.0 |
3cm |
S |
||
|
120 |
24000.0 |
24050.0 |
1.5cm |
P |
||
|
120 |
24050.0 |
24250.0 |
1.5cm |
S |
||
|
120 |
47000.0 |
47200.0 |
6mm |
P |
||
|
120 |
75500.0 |
76000.0 |
3mm |
P |
||
|
120 |
76000.0 |
77500.0 |
3mm |
S |
||
|
120 |
77500.0 |
78000.0 |
3mm |
P |
||
|
120 |
78000.0 |
81500.0 |
3mm |
S |
||
|
120 |
122250.0 |
123000.0 |
2mm |
S |
||
|
120 |
134000.0 |
136000.0 |
2mm |
P |
||
|
120 |
136000.0 |
141000.0 |
2mm |
S |
||
|
120 |
241000.0 |
248000.0 |
1mm |
S |
||
|
120 |
248000.0 |
250000.0 |
1mm |
P |
||
|
N |
25 |
7.050 |
7.1 |
40m |
P |
|
|
25 |
14.0 |
14.25 |
20m |
P |
||
|
25 |
28.0 |
29.7 |
10m |
P |
||
|
25 |
144.0 |
146.0 |
2m |
P |
||
|
25 |
430.0 |
436.0 |
70cm |
P |
||
|
25 |
436.0 |
440.0 |
70cm |
S |
||